တမာႏုခ်ိန္ စစ္တမ္း (ျမသန္းတင့္)

        အညာသားျဖစ္၍လား မသိ။ ကၽြန္ေတာ္သည္ ေႏြဆန္လွ်င္ အညာကို လြမ္းတတ္ေလသည္။ အညာကို အလြမ္းဆုံးအခ်ိန္မွာ တပို႕တြဲလဆန္းမွ တပို႕တြဲလျပည့္ေက်ာ္ေလာက္အထိ အခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။ တေပါင္းဆုိလွ်င္ အညာရာသီဥတုသည္ ပူလြန္းသည္။ ရႈခင္းက ေျခာက္ေသြ႕လြန္းသည္။ တံလွ်ပ္ေတြ စူးရဲလြန္းသည္။ တပုိ႕တြဲလဆန္းမွာမူ သိပ္မပူ၊ သိပ္လည္းမခ်မ္း။ "ေဆာင္းကၽြတ္လုၿပီ။ ေႏြရာသီလည္း၊ မပီတတ္ေသး၊ ၀ုိး၀ါးေထြးလ်က္" ေနေသာ စပ္ကူးမပ္ကူး အခ်ိန္ကေလး။
        ထုိအခ်ိန္သည္ ေႏြနတ္သမီးက ျမဴဇာပဝါပါးကို ေနလွမ္းခ်ိန္။
        ေက်းငွက္ကုိယ္စားလွယ္ အဆင္ဆင္တုိ႕၏ ႏွစ္ပတ္လည္ ကြန္ဖရင့္။
        ဂီတမိခင္က ဥၾသငွက္ကို ဒုိေရမီဖာစ၍ သင္ေပးခါစ။
        ဆက္ရက္က ထန္းရည္မူးၿပီး ေပါက္ပင္ေပၚတြင္ က်ဴးေက်ာ္တဲ ေဆာက္ေနဆဲ။
        ထန္းေဆာ္ေလက ထန္းပင္မ်ားၾကားတြင္ လက္ညိဳညိဳမ်ားကို ေရွာင္တိမ္းကာ ယာခရိုးတြင္ တူတူပုန္းလ်က္။
        ႐ုကၡေဗဒက ကေလးတုိ႕ကို ဇီးသီးေဝခ်ိန္။
        သဇင္ႂကြင္းက ဖန္ခြက္ထဲမွ ေနာက္ဆုံးႏွင္းစက္ကို အငမ္းမရ ေမာ့ေနဆဲ။
        ေက်းဖုိက ေက်းမ၏ မီးေနခန္းနားတြင္ တရစ္သီသီ။
        ႏွစ္ပတ္လည္ ေလွၿပိဳင္ပြဲ၀င္မည့္ ေယာက္မက ထမနဲအုိးထဲတြင္ ေလွာ္တက္ေလ့က်င့္ခန္းဆင္းစ။
        အင္ၾကင္းနီအပ်ိဳေပါက္က ႏႈတ္ခမ္းဆုိးေဆးကို မဆုိးတတ္ ဆုိးတတ္ဆုိးလ်က္။
        အျပင္ခန္းသို႕ ထြက္သြားေသာ ေနလူပ်ိဳသုိးသည္ အတြင္းခန္းသို႕ဝင္ရန္ အီေကြတာခါးပန္းကို ေက်ာ္ေနဆဲ။
        ေကာင္ေလးမ်ားက ထ႐ိုက္ဇာ ဆြယ္တာပါးပါး လွလွကေလးမ်ားကို ေခါက္သိမ္း၍ ပ႐ုတ္လုံးထည့္လ်က္။
        ပက္ၾကားအက္ေနေသာ အပ်ိဳမေလး၏ ပါးျပင္တြင္ ဂလစ္ဆရင္း အလွဆီျပယ္ကာစ။        
        တစ္ႏွစ္လုံး အေလလုိက္ေနေသာ မာဃၾကယ္သည္ အခ်စ္ဦး စႏၵာကုိ မ်က္ႏွာငယ္ကေလးျဖင့္ ျပန္ကပ္ခ်ိန္။
        ေကာက္လိႈင္းစည္းက သူ႕စင္ေပၚတက္ေခြၿပီး သူ႕တလင္းကို လြမ္းလြမ္းေဆြးေဆြးၾကည့္လ်က္။
        ေက်ာင္းေျပးက မွတ္စုစာအုပ္ငွားၿပီး စိႏၱိတကထာ ၄၇ကို ပုံဆြဲတုန္း။
        ညားကာစဇနီးေမာင္ႏွံ စိတ္ေကာက္ၿပီး သူတုိ႕ခုတင္ေပၚမွ ဆင္းသြားေသာ အခ်မ္းဓာတ္ကို အိပ္ခန္းထဲတြင္ လုိက္ရွာေနစဥ္။
        ျပကၡဒိန္ေဟာင္းက ေဘာ္တယ္ကုလား၏ ဂုန္နီအိတ္ထဲတြင္ လုိက္သြားၿပီး တစ္ရြက္လွန္ထားေသာ ျပကၡဒိန္သစ္က နံရံေပၚတြင္ အၿပံဳးလဲ့လဲ့။
        ျပင္ဦးလြင္ၿမိဳ႕မွ ဆင္းလာကာစ စထေရာ္ဘယ္ရီသီးက ထင္း႐ႈးေသတၱာၾကားထဲမွေနၿပီး ေရခဲေသတၱာထဲက ႏုိ႕စိမ္းဘူးကို ေစာင့္ၾကည့္ေနဆဲ။
        တမာပင္က ဝစ္လစ္စလစ္ ခၽြတ္ခ်လုိက္ၿပီး မလုံ႕တလုံ႐ြက္ႏုကို ျခံဳေနဆဲ။
        ကၽြန္ေတာ္သည္ တပုိ႕တြဲအကုန္ တေပါင္းအကူး အညာကို လြမ္းေနသည္။ ေႏြဆန္းလွ်င္ သည္လုိပင္ အညာကုိ ကၽြန္ေတာ္ လြမ္းတတ္ပါသည္။ စိတ္ကုသမားေတာ္တုိ႕က ေႏြလြမ္းေ၀ဒနာဟု ေရာဂါစစ္တမ္းေပးလိမ့္မည္ ထင္သည္။ အညာသားက အညာကို လြမ္းျခင္းျဖစ္သည့္အတြက္ အိမ္လြမ္းေ၀ဒနာဟုလည္း ေခၚႏုိင္လိမ့္မည္ ထင္ပါ၏။
        ေျပာခြင့္ရ ပုဂၢိဳလ္မဟုတ္သည့္အတြက္ သူမ်ားေတြအတြက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္မေျပာတတ္။ ကၽြန္ေတာ္အဖုိ႕မူ တမာႏုခ်ိန္သည္ အညာေႏြဦး၏ နိမိတ္ပုံ။ အညာေႏြ၏ အလကၤာ။
        တစ္ႏွစ္၌ ကၽြန္ေတာ္သည္ ေႏြဦးေပါက္ခါစ တပို႕တြဲလဆန္းတြင္ အညာသို႕ ျပန္ေရာက္သြားသည္။ ခ်မ္းျမညႏွင့္ ပူအုိက္ေန႕ကို တစ္လွည့္စီႀကဳံရသည္။ သုိ႕ရာတြင္ တပုိ႕တြဲညမ်ားသည္ ခုိက္ခုိက္တုန္ေအာင္လည္း မခ်မ္းေတာ့။ တပို႕တြဲေနမ်ားသည္လည္း ပူေလာင္ေလာင္မျဖစ္ေသး။ ေနလုိ႕ေကာင္း႐ံု၊ လမ္းေလွ်ာက္လုိ႕ေကာင္း႐ံု၊ အိပ္လုိ႕ေကာင္း႐ံု၊ စားလုိ႕ေကာင္း႐ံုသာ ျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္ေရာက္ေနစဥ္ အေမသည္ ကၽြန္ေတာ္ႀကိဳက္တတ္ေသာ အညာဟင္းတစ္ခြက္ကို ခ်က္ေကၽြးသည္။ အျခားမဟုတ္ပါ။ အမဲေျခာက္ကို ခရမ္းခ်ဥ္သီးႏုိင္ႏုိင္ င႐ုတ္သီးႏုိင္ႏုိင္ထည့္၍ ဆီးသီးျဖင့္ခ်က္ေသာ စပ္ခ်ဥ္ဟင္းျဖစ္ပါသည္။ အေမသည္ ထုိဟင္းႏွင့္ လြန္စြာလုိက္ဖက္ေသာ အတုိ႕တစ္မ်ိဳးကိုလည္း ျပင္ဆင္ပါသည္။ ထုိအတုိ႕မွာ တမာ႐ြက္ျဖစ္ပါသည္။ တမာခ်ဥ္ဟု ရန္ကုန္ကေခၚေသာ ကုလားတမာ႐ြက္ၾကမ္းမ်ားကို မန္က်ည္းသီးျဖင့္ ျပဳတ္ထားသည့္ အရာမ်ိဳးမဟုတ္။ ျမန္မာတမာ၊ ေတာတမာဟု ေခၚၾကေသာ တမာ႐ြက္ႏုႏုကေလးမ်ားကို အခါးေပါ့ေအာင္ ေရေႏြးျဖင့္ ေဖ်ာထားသည့္ တမာ႐ြက္တုိ႕ ျဖစ္ပါသည္။
        တမာေတြ ဘယ္ႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္ကို ကၽြန္ေတာ္မသိပါ။ ေရတမာ၊ ကုလားတမာ၊ ေတာင္တမာ၊ သေဘၤာတမာ၊ ေတာတမာ၊ ျမန္မာတမာ စသျဖင့္ အမိ်ဳးမ်ိဳးေခၚၾကပါသည္။ အညာတြင္မူ တမာ႐ြက္တုိ႕စားလွ်င္ ျမန္မာတမာေခၚ ေတာတမာကိုသာ တုိ႕စားတတ္ၾကသည္။ အျခားတမာမ်ားကိုမူ တုိ႕စားျခင္းမရွိပါ။
        ရန္ကုန္တြင္ျဖစ္ေစ၊ ေအာက္အရပ္တြင္ျဖစ္ေစ ကၽြန္ေတာ္ေရာက္ေလရာရာတြင္ တမာပင္ကုိ လုိက္ရွာတတ္ပါသည္။ သို႕ရာတြင္ ဆယ္ပင္လွ်င္ တစ္ပင္မွ်ပင္ တမာကို မေတြ႕ရပါ။ တမာသည္ အပူပုိင္းတြင္သာ ေပါက္သည့္အပင္ျဖစ္ေသာေၾကာင္း ရွားပါးေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။    
        ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ အညာတြင္မူ တမာပင္ကို ေရွာင္၍မလြတ္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ၿမိဳ႕ အ၀င္တြင္ အဂၤလိပ္လက္ထက္က စုိက္ထားခဲ့ေသာ တမာတန္းရွိပါသည္။ ပခုကၠဴသို႕ အထြက္ ေပတစ္ရာလမ္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ တမာပင္ေတြကိုခ်ည္း တန္းစီစုိက္ထားသည္။ ေတာ္ေတာ္ႏွင့္ မဆုံးႏုိင္။ ႏွစ္မုိင္သုံးမုိင္ေလာက္ေတာ့ ရွိမည္ထင္သည္။
        ငယ္ငယ္တုန္းက ကၽြန္ေတာ္တုိ႕တစ္ေတြ ေက်ာင္းေျပးလွ်င္လည္း တမာတန္းကို ေျပးၾကသည္။ တမာသီးတြင္ လိႈင္လိႈင္ေပါသည့္ ကဆုန္နယုန္သုိ႕ေရာက္လွ်င္ တမာပင္ေတြေပၚတက္ၿပီး တမာသီးေတြကိုခူးကာ စစ္တုိက္တမ္း ကစားၾကသည္။ တမာသီးကလည္း ေပါသလား မေမးႏွင့္။ တစ္ပင္တစ္ပင္ကို တင္းေပါင္းဆယ္ရာခ်ီ၍ ရသည္။ စက္မႈလုပ္ငန္းသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးလွ်င္ အညာက တမာပင္မ်ားသည္ အလြန္အဖုိးတန္ေသာ ဓာတုေဗဒကုန္ၾကမ္းပစၥည္းမ်ား ျဖစ္လာေပလိမ့္မည္။
        သႀကၤန္က်ခါနီးသည္ႏွင့္ တမာပန္းေတြ ပြင့္ၾကေလၿပီ။ တမာရနံ႕သည္ နည္းနည္းေတာ့ရုိင္းသည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ထင္သည္။ သုိ႕ရာတြင္ နံေစာ္ေသာပန္းဟူ၍ ေလာကတြင္မရွိ။ ထုိ႕ေၾကာင့္ တမာပန္းရနံ႕သည္လည္း ရုိင္းသည့္တုိင္ ေမႊးၿမဲေတာ့ ေမႊးပါသည္။ အတာအုိးထုိးလွ်င္ အေမက တမာခူးခုိင္းေလ့ရွိသည္ကို ကၽြန္ေတာ္သတိရမိပါသည္။
        ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ၿမိဳ႕က တမာတန္းေဘးတြင္ ခံပင္၊ ခံစပ္ပင္ေတြ ေပါက္ေနသည့္ ေတာင္ကုန္းကေလးေတြ ရွိသည္။ ထုိေတာင္ကုန္းကေလးမ်ားေပၚက ခံစပ္ခ်ဳံေလးမ်ားတြင္ ေစြးတုိ႕၊   ဗြတ္ဖင္နီတုိ႕၊  ဗြတ္ကလုံတုိ႕ စသည့္ ငွက္ကေလးေတြ ေနတတ္ၾကသည္။ ထုိငွက္ကေလးမ်ားသည္ အပင္ျမင့္ႀကီးမ်ားတြင္ အသုိက္မလုပ္ဘဲ ပင္နိမ့္ကေလးမ်ားတြင္ အသုိက္လုပ္တတ္ၾကပါသည္။ တမာတန္းက တမာပင္ေတြမွာ စစ္တုိက္တမ္းကစားၿပီးသည္ႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕သည္ ခံစပ္ကုန္းသုိ႕သြား၍ ဗြတ္ဖင္နီကေလးမ်ား၊ ဗြတ္ကလုံကေလးမ်ားကို ဖမ္းတတ္ၾကသည္။ ဗြတ္ကလုံ ဗြတ္ဖင္နီတုိ႕ ဥခ်ိန္မွာလည္း တပို႕တြဲလျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ တစ္ခါတြင္ ဗြတ္ကလုံတစ္ေကာင္ကို မိလာခဲ့ပါသည္။ အသုိက္ထဲတြင္ ဥဥေနစဥ္ ဖမ္းလာခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဗြတ္ကလုံသည္ ေတးဆုိေသာ ငွက္မ်ိဳးျဖစ္၍ အဂၤလိပ္လုိက BulBul ဟု ေခၚၾကပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္ဖမ္းလာသည့္ ဗြတ္ကလုံ ငွက္မကေလးမွာ အိမ္ေရာက္၍ ေလွာင္အိမ္ထဲ ထည့္ထားလုိက္ေသာအခါတြင္ ေတးဆုိျခင္း မျပဳေတာ့ပါ။ မၾကာမီ ေသသြားပါသည္။ သစ္သီး၀လံ စသည္တုိ႕ကို ေကၽြးေသာ္လည္း ေကာင္းစြာ မစားေတာ့ပါ။ လြတ္လပ္မႈကို ဆုံး႐ံႈးၿပီး သဘာ၀မက်စြာျဖင့္ ေနရသျဖင့္ စိတ္ညစ္ၿပီး ေသသြားဟန္တူပါသည္။
        ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ၿမိဳ႕အ၀င္က တမာတန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကၽြန္ေတာ့္တြင္ သတိရစရာေတြ ရွိပါေသးသည္။ ၿမိဳင္က အဓိကရ ဘုရားပြဲႀကီးတစ္ပြဲျဖစ္သည့္ ေရႊျမင္တင္ဘုရားပြဲသည္ ကဆုန္လဆန္း ၈ ရက္ေန႕ေလာက္စၿပီး ကဆုန္လျပည့္အထိ က်င္းပတတ္သည္။ ေရႊျမင္တင္ ဘုရားေစ်းပြဲႀကီးသည္ ထုိ္တမာတန္းတြင္ပင္ ခင္းက်င္းတတ္ရာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕တစ္သုိက္သည္ တမာတန္းကို ေန႕တုိင္းေရာက္ေနၾကသည္။ ဘုရားပြဲေစ်းမစခင္ကတည္းက ေတာကလာသည့္ေစ်းသည္ေတြ ျပည့္ေနေလၿပီ။ ထုိေစ်းလွည္းမ်ားတြင္ ထြန္တုံး၊ ခြတ္သန္၊ ၀ါး၊ ဖ်ာ၊ မန္က်ည္း၊ ထန္းလ်က္၊ ပဲ၊ ေျပာင္းဆန္၊ ႀကိမ္ စသည့္ လယ္ယာႏွင့္ သစ္ေတာထြက္ ပစၥည္းေတြ ပါလာတတ္သည္။ ၿမိဳ႕ကလာသည့္ ေစ်းလွည္းမ်ားမွာ အထည္အလိပ္၊ အလွကုန္ပစၥည္း၊ အေဖ်ာ္ယမကာ၊ အိမ္တြင္းျဖစ္ အလွကုန္ပစၥည္း၊ ငါးပိ၊ ငါးေျခာက္ စသည့္ ကုန္ေျခာက္ပစၥည္းမ်ား ပါလာတတ္သည္။ ေတာဘုရားပြဲသည္ ၿမိဳ႕ႏွင့္ ေတာတုိ႕၏ ေပါင္းဆုံရာေနရာတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ စက္မႈလုပ္ငန္း အေသးစားႏွင့္ လယ္ယာတုိ႕ ေစ်းကြက္ၿပိဳင္ရာလည္း ျဖစ္သည္။
        ေနာက္သတိရေနေသးသည့္ ႐ႈခင္းမွာ တမာတန္းနားက တမာပင္တစ္ပင္ေပၚတြင္ မိ္န္းကေလးတစ္ဦး ႀကိဳးဆြဲခ်၍ ေသေနသည့္ ႐ုပ္ပုံျဖစ္သည္။ ထုိမိန္းကေလး၏ အမည္ကို ကၽြန္ေတာ္မမွတ္မိေတာ့။ ထုိစဥ္က ကၽြန္ေတာ္က ဆယ္ႏွစ္သားအ႐ြယ္၊ မိန္းကေလးက အသက္ ၁၈ႏွစ္၊ ၁၉ႏွစ္ အရြယ္။ မိန္းကေလးသည္ အရွက္ထက္ အသက္ကို မငဲ့ႏုိင္ေတာ့ဘဲ ႀကိဳးဆြဲခ်ေသသြားခဲ့သည္။ သူ႕အရွက္ကို ထိန္းသိမ္းပုံမွာ အံ့ၾသေလာက္ပါသည္။ မိန္းကေလးသည္ ေသၿပီးသည္၏ အျခားမဲ့မွာပင္ သူ႕အရွက္ကို ထိန္းသိမ္းလုိသည့္ႏွယ္ ႀကိဳးတစ္ေခ်ာင္းျဖင့္ ခါးကထဘီကို ေသေသသပ္သပ္စည္းသြားခဲ့သည္။
        ေလာကတြင္ လူအမိ်ဳးရွိပါသည္။ အခိ်ဳ႕သည္ အသက္ရွင္ေနၾကေသာ္လည္း အရွက္မရွိၾကပါ။ အခ်ိဳ႕မွာ အသက္ရွင္လ်က္ရွိစဥ္တြင္သာ အရွက္ရွိၿပီး ေသသည္ႏွင့္ အရွက္ကိုပါ ခြာခ်ခဲ့ၾကပါသည္။ ဒုတိယအမ်ိဳးအစားသည္ ပထမအမ်ိဳးအစားထက္ ခ်ီးက်ဴးဖုိ႕ေကာင္းပါသည္။ သုိ႕ရာတြင္ ခ်ီးက်ဴးစရာ အေကာင္းဆုံးမွာ အသက္ရွင္လ်က္ ရွိစဥ္မွာေရာ ေသသည္၏ အျခားမဲ့မွာေရာ မိမိ၏ ဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ မိမိ၏ အရွက္ကို ထိန္းသိမ္းသြားၾကေသာ လူမ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။
        တမာတန္းတြင္ ႀကိဳးဆြဲခ်၍ေသသြားေသာ အမည္မသိသည့္ မိန္းမပ်ိဳသည္ အေပၚယံ ေရႊမႈန္ႀကဲ အထဲက ေနာက္ေခ်းခံထားသူ လူႀကီးလူေကာင္း အမည္ခံတုိ႕ထက္ ခ်ီးက်ဴးေလးစားထုိက္သည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ထင္ပါသည္။
        တမာတန္းကို လြမ္းစရာ က်န္းေသသည္။ ငယ္ငယ္ ၇ႏွစ္သားေလာက္တုန္းက ကၽြန္ေတာ္သည္ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ႏွင့္အတူ အိမ္မွ ထြက္ေျပးခဲ့ဖူးပါသည္။ အိမ္က ထြက္ေျပးျခင္းမွာ ဘာအေၾကာင္းမွ် မရွိပါ။ တမာတန္းသို႕ သူငယ္ခ်င္းႏွစ္ေယာက္ ငွက္ဥသြားႏႈိက္ၾကရင္း မရည္ရြယ္ဘဲႏွင့္ ထြက္ေျပးၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
        ထုိေန႕က မုိးဖြဲကေလးေတြ က်ေနပါသည္။ တမာပန္းႏုေတြကလည္း သင္းေနပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ တမာတန္းကို အဆုံးအထိ မေရာက္ဖူးေသးပါ။ သုံးေလးမုိင္ေ၀းသျဖင့္ မေရာက္ဖူးေသးျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤတြင္ ကၽြန္ေတာ္သည္ တမာတန္းကို အဆုံးအထိ သြားၾကည့္ခ်င္လာပါသည္။ တမာပန္းႏုက ကၽြန္ေတာ့္ကို ေသြးေဆာင္ျဖားေယာင္းေနသည္ဟု ဆုိႏုိင္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ့္အထင္တြင္ ပခုကၠဴေရာက္သည္အထိ တမာပင္ေတြကို တန္းစီေပါက္လိမ့္မည္ဟု ထင္ေနပါသည္။ ထုိတမာတန္းတစ္ေလွ်ာက္ကို ကၽြန္ေတာ္သြားၾကည့္ခ်င္ေနပါသည္။
        ထုိ႕ေၾကာင့္ သူငယ္ခ်င္းႏွစ္ေယာက္ တုိင္ပင္ၿပီး တမာတန္း ေပတစ္ရာအတုိင္း ေလွ်ာက္လာခဲ့ၾကပါသည္။ လမ္းတြင္ခြျဖင့္ ငွက္ပစ္လုိက္၊ ေရအုိင္ေတြ႕လွ်င္ ၀င္ေဆာ့လုိက္ျဖင့္။ သို႕ရာတြင္ ေလးမုိင္ေလာက္ ေလွ်ာက္မိသည့္အခါ တမာတန္းသည္ ဆုံးသြားပါသည္။ ေရွ႕တြင္ တမာပင္ေတြ မရွိေတာ့ပါ။ ဤတြင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ သူငယ္ခ်င္းႏွစ္ေယာက္ သည္လုိတမာတန္းမ်ား လမ္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ရွိရဦးမည္ဟုေတြးကာ တမာတန္းရွာပုံေတာ္ ဆက္လက္ထြက္ခဲ့ၾကပါသည္။ ဆယ့္ငါးမုိင္ေလာက္ ေရာက္သည္အထိ တမာတန္းကို မေတြ႕ေတာ့ပါ။
        ဤတြင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ေၾကာက္လာၿပီး အားငယ္လာၾကပါသည္။ ထုိစဥ္က ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္မွ လွည္းႏွစ္စီးေပၚလာၿပီး လွည္းေပၚမွ လူႀကီးတစ္ေယာက္ ဆင္းလာပါသည္။ ထုိလူႀကီးမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ အိမ္နီးနားခ်င္း လက္ဖက္ကုန္သည္ တစ္ေယာက္ျဖစ္ပါသည္။ သူသည္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ၇ႏွစ္အ႐ြယ္ ကေလးႏွစ္ေယာက္ကို လူသြားလူလာျပတ္သည့္ ေပတစ္ရာႀကီးေပၚတြင္ ၿမိဳ႕မွ ဆယ့္ငါးမုိင္ခရီးအကြာ၌ ေတြ႕ရသည့္အခါ အံ့အားသင့္ေနပါသည္။ သူက အက်ိဳးအေၾကာင္းကို ေမးသည့္အခါတြင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ေကာင္းေကာင္းမေျဖႏုိင္ပါ။ ဤတြင္ သူရိပ္မိလုိက္ပါၿပီ။ သူသည္ လမ္းေဘး နဘူးခ်ဳံမွ ႀကိမ္တစ္ေခ်ာင္းကို ခ်ိဳး၍ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ႏွစ္ေယာက္ကို တစ္ခ်က္စီရုိက္ၿပီး လွည္းေပၚသုိ႕ အတက္ခုိင္းပါသည္။ သည္အ႐ြယ္မွာ အိမ္ေျပးရသေလာဟု ဆုိကာ ေတာ္ေတာ္လည္း စိတ္ဆုိးေနဟန္ တူပါသည္။
        ညေနပုိင္း အိမ္သုိ႕ ျပန္ေရာက္သည့္အခါတြင္ တစ္ၿမိဳ႕လုံး လုိက္ရွာၿပီး မေတြ႕သျဖင့္ လူေပ်ာ္မႈျဖင့္ ဂါတ္တုိင္ထားပါသည္။ လက္ဖက္ကုန္သည္က အိမ္သုိ႕သြားအပ္သည့္အခါတြင္ အေဖသည္ စိတ္ဆုိးလြန္းသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ့္ကို တုိင္တြင္ ႀကိဳးတုပ္ၿပီး ရုိက္ပါသည္။
        ကၽြန္ေတာ္သည္ ေနာက္ႀကီးျပင္းလာေသာအခါတြင္ အိမ္မွ ႏွစ္ခါေလာက္ ထြက္ေျပးဖူးပါေသးသည္။ တမာတန္းက ေပၚခဲ့ေသာ အိမ္ေျပးစိတ္သည္ ႀကီးသည္အထိ ပါလာသလား မဆုိႏုိင္ပါ။
        တမာတန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေနာက္တစ္ခ်က္ ကၽြန္ေတာ္ သတိရစရာ က်န္ေသးသည္။ ယင္းမွာ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးအတြင္းက ဂ်ပန္တုိ႕ အသတ္ခံသြားရေသာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး ရဲေဘာ္ကိုတင္ဦး၏ သခ်ႋဳင္းရွိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ကုိတင္ဦးသည္ ၿမိဳ႕ႏွင့္ ဆယ္မုိင္ခန္႕ ေ၀းေသာ ႐ြာတစ္႐ြာတြင္ ဂ်ပန္မိသြားၿပီး ကုိယ့္က်င္းကိုယ္တူးခုိင္းကာ က်င္း၀တြင္ ဒူးေထာက္ခုိင္းၿပီး ဓားျဖင့္ ခုတ္သတ္လုိက္ပါသည္။ သူ႕အေလာင္းကို ထုိ႐ြာအနီးက က်င္းထဲတြင္ ဂ်ပန္က ျမွဳပ္ပစ္ခဲ့ပါသည္။
        စစ္ႀကီးၿပီးသြား၍ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရးအဖြဲ႕ေတြ ဖြဲ႕ေသာအခါတြင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕သည္ ကိုတင္ဦး၏ အရိုးကိုသြား၍ေဖာ္ကာ မီးသၿဂိဳဟ္ၿပီး တမာတန္းေဘးက ခံစပ္ကုန္း ေတာင္ကမူကေလးေပၚတြင္ အုတ္ဂူကေလးတစ္ခု လုပ္ၾကပါသည္။ ထုိစဥ္က ၿမိဳ႕ပုိင္ႏွင့္ အဂၤလိပ္အလုိေတာ္ရိ လူႀကီးမင္းမ်ားက ၿမိဳ႕ထိပ္တြင္ သခ်ႋဳင္းဂူလုပ္ရမည္ေလာဟုဆုိကာ ကန္႕ကြက္တားျမစ္ခဲ့ၾကပါသည္။ သို႕ရာတြင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ လူငယ္မ်ားသည္ သူတုိ႕တားျမစ္ခ်က္ကို ဖီဆန္ကာ ကိုတင္ဦး၏အ႐ိုးျပာမ်ားကို ထုိေတာင္ကမူကေလးေပၚတြင္ ဂူသြင္းၾကပါသည္။
                                                                                    *
        ထုိတစ္ေခါက္ အညာသို႕ေရာက္စဥ္ ကၽြန္ေတာ္သည္ ေရေႏြးၾကမ္းႏွင့္ အမဲေျခာက္ဖုတ္ကို စာအုပ္ႏွင့္ တြဲဖက္ျမည္းရင္း အိမ္ေနာက္က တမာပင္ကေလးကို ၾကည့္ေနမိပါသည္။ အေမက အမဲေျခာက္စပ္ခ်ဥ္ဟင္း၊ တမာ႐ြက္တုိ႕ျဖင့္ ေကၽြးသျဖင့္ တမာတန္းကို သတိရကာ တမာပင္ကေလးကို ေမာ့ၾကည့္မိလုိက္ျဖင္း ျဖစ္ပါသည္။ တမာ႐ြက္ေတြ ေၾကြေနသည္မွာ သုံးေလးရက္ ရွိပါၿပီ။ ႐ိုးတံၿပိဳင္းၿပိဳင္းျဖစ္ေနေသာ တမာပင္ကို ၾကည့္၍ ကၽြန္ေတာ္ ေႏြလြမ္းေ၀ဒနာ ၀င္လာပါသည္။ သည္ေန႕ေမာ့ၾကည့္လုိက္ေတာ့ ႏွစ္ရက္သုံးရက္ခန္႕ ႐ိုးတံၿပိဳင္းၿပိဳင္းျဖစ္ေနေသာ တမာပင္ကေလးတြင္ ႐ြက္ႏုေတြ ထြက္ေနသည္ကို ကၽြန္ေတာ္ ျမင္ေနပါသည္။ ျပကၡဒိန္ကို ေမာ့ၾကည့္လုိက္ေတာ့ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၄ရက္။
        ကၽြန္ေတာ္သည္ ေန႕စဥ္မွတ္တမ္းစာအုပ္ကို ထယူကာ အိမ္ေနာက္ေဖးက တမာပင္ကေလး ႐ြက္ႏုေတြ စထြက္တဲ့ေန႕ဟု မွတ္ထားလုိက္ပါသည္။ အျခားေသာတမာပင္မ်ားကို ၾကည့္လုိက္ေတာ့လည္း ႐ြက္ႏုေတြ ဆင္စျပဳေနပါသည္။ တမာပင္တုိ႕သည္ တပို႕တြဲလျပည့္ကာနီးႏွင့္ လျပည့္ေက်ာ္တုိ႕တြင္ ႐ြက္ႏုဆင္သည္ကို ကၽြန္ေတာ္ေတြ႕ရပါသည္။
        ေရွးစာဆုိတုိ႕က တမာကို မေကာင္းသည့္ဘက္တြင္ ဥပမာတင္စား၍ သုံးခဲ့ၾကပါသည္။ တမာလုိ မခါးနဲ႕ ပ်ားလုိခ်ိဳဟု ေျပာၾကပါသည္။ တမာေရာယွက္၊ စုိက္ေရာဖက္က၊ သရက္ပင္မင္း၊ သီးခ်ိဳကင္း၏ ဟု ဆုိၾကပါသည္။
        သုိ႕ရာတြင္ ယင္းမွာ တစ္ဖက္သက္က်ေသာ နိဂုံးခ်ဳပ္နည္းဟု ထင္ပါသည္။ တမာသည္ အဆင္းမလွေသာ္လည္း အရိပ္ကိုေပးပါသည္။ တမာပန္းရနံ႕သည္ ႐ိုင္းေသာ္လည္း ေမႊးၿမဲေမႊးပါသည္။ တမာ႐ြက္သည္ အေၾကြျမန္ေသာ္လည္း ခ်က္ခ်င္း ႐ြက္ႏုထြက္ပါသည္။ တမာသည္ ခါးသည္ဟု ဆုိေသာ္လည္း ခံတြင္းၿမိန္ေစပါသည္။
        ေနာက္ပုိင္းတြင္မူ ကဗ်ာဆရာတုိ႕က တမာပန္းကို ဖြဲ႕လာၾကပါသည္။ တမာသည္ အညာ၏ ပုံရိပ္ျဖစ္လာပါသည္။ ခ်ိဳၿပံဳးက "တမာေတာမွာ ေပ်ာ္တယ္ဆုိတဲ့ ေမာင္ေရ ေမာင္ေရ"ဟု တမာကို လြမ္းတစြာ ညည္းပါသည္။
        တမာႏုခ်ိန္သည္ ကၽြန္ေတာ့္ေႏြလြမ္းေ၀ဒနာ၏ ေရာဂါလကၡဏာခ်က္ ျဖစ္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ့္ အိမ္လြမ္းေ၀ဒနာ၏ ျပဒါးတုိင္လည္း ျဖစ္ပါသည္။

(စာၿပီးႏွစ္ ၁၉၈၉)

ျမသန္းတင့္